Święto Pracy

Święto Pracy
Loading the player ...
Full title: Na straży wolności i demokarcji. Uroczystości 1 majowe w 1946 r. w Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Gdyni, Krakowie i na Śląsku w Katowicach
Release Date: 1946-05-07
Duration: 08:30
Subject Categories: wydarzenia polskie, społeczeństwo
Tags: pochód
overview
About the film

Uroczystości pierwszomajowe w 1946 r. w Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Gdyni, Krakowie i na Śląsku w Katowicach.

Subject Number: 1
Person: Władysław Gomułka (polityk, działacz komunistyczny, I sekretarz KC PPR (1943-1948)), Edward Osóbka-Morawski (premier Rządu Tymczasowego Rzeczypospolitej Polskiej), Bolesław Drobner (działacz socjalistyczny, chemik, pierwszy powojenny prezydent Wrocławia), Michał Rola-Żymierski (Marszałek Polski, Naczelny Dowódca Wojska Polskiego i minister obrony narodowej (1945-1949) i przewodniczący Państwowej Komisji Bezpieczeństwa, członek Prezydium Krajowej Rady Narodowej (1944-1947), członek Rady Państwa (1945-1949))
Event: uroczystości pierwszomajowe w 1946 r.
Time: 1946-05-01
Place: Poznań, Kraków, Łódź, Gdynia, Warszawa, Katowice
Rights: WFDiF
Sound: mono
Frame Size: 4:3
Sequence description
00:00:22:091 MAJ 1946 - na straży wolności i demokracji.
00:00:34:12Pochód na moście - ujęcie z przodu.
00:00:35:21Młodzi chłopcy w białych bluzkach idą w pochodzie koło Wisły - ujęcie z przodu. Widoczny transparent z napisem: NIECH ŻYJE 1 MAJ, ŚWIĘTO PRACY.
00:00:38:00Z prawej strony sztandary a z lewej transparent z bykiem i gen. Franco.
00:00:41:12Tłum ze sztandarami.
00:00:46:14Plac Teatralny wypełniony tłumem - panorama.
00:00:57:04Publiczność usadowiona na ruinach - plan ogólny.
00:01:02:14Panorama po placu wypełnionym publicznością - plan ogólny.
00:01:10:12Dekoracja z napisem 1 MAJ, ujęcie z przodu - plan ogólny.
00:01:13:22Defilada, tłum wśród ruin z perspektywy ptasiej.
00:01:21:06Defilada - plan ogólny.
00:01:29:00Młodzi ludzie ze sztandarami w pochodzie.
00:01:35:09Dostojnicy na trybunie.
00:01:36:10Pochód widziany przez głowy publiczności - plan ogólny.
00:01:39:01Akademicy z transparentem w pochodzie. Widoczny napis: 1-szy [!] MAJA SYMBOL SOLIDARNOŚCI AKADEMIKA Z LUDEM PRACY - ujęcie z przodu.
00:01:43:07Fragment trybuny. Dostojnicy klaszczą.
00:01:45:10Młodzież ze sztandarami.
00:01:47:07Młodzi chłopcy ze sztandarami.
00:01:48:21Pochód ze sztandarami - ujęcie z przodu.
00:01:51:19Dostojnicy na trybunie, oklaski.
00:01:52:20Mężczyzna w pochodzie macha ręką. Pochód, widoczne transparenty - kilka ujęć.
00:01:59:08Dziewczęta w strojach ludowych.
00:02:00:19Fragment pochodu z transparentami.
00:02:03:06Pochód z transparentami.
00:02:04:19Więźniowie w pasiakach w pochodzie.
00:02:06:08Fragment pochodu.
00:02:07:16Samochód gazowni. Widoczny napis: GAZOWNIA M.ST. WARSZAWY.
00:02:09:12Przechodzący umundurowani mężczyźni.
00:02:12:03Tłumy. Na budynku widoczne napisy: FRYZJER, PERŁA. Na dachu gapie oklaskami witają przechodzący tłum.
00:02:14:19Mężczyzna niesie na ramionach chłopczyka - plan bliski.
00:02:18:20Tłumy - plan ogólny.
00:02:21:09Nadjeżdżający samochód z dziećmi. Widoczny napis: DZIECINIEC. ŻŁOBEK PMS.
00:02:24:01Nadjeżdża samochód, na nim młodzi ludzie, widoczny napis na transparencie: ODBUDUJEMY WARSZAWĘ, ZWM.
00:02:27:13Plac Wolności w Łodzi - widok z samolotu.
00:02:33:12Ulica - widok z samolotu.
00:02:36:06Fragment dekoracji narożnego gmachu.
00:02:39:07Trzy kobiety, transparent na rogu gmachu, widoczny napis: NIECH ŻYJE 1 MAJA ŚWIĘTO LUDZI PRACY ! Na balkonie napis: PAŃSTWOWA FABRYKA ODZIEŻY.
00:02:41:06Pochód na ulicy - dwa ujęcia z perspektywy ptasiej.
00:02:51:04Fragment pochodu (trzy ujęcia) - plan ogólny.
00:03:02:06Młodzież z transparentem, na koszulkach napis ZRYW. Napis na transparencie: NIECH ŻYJE K.S."ZRYW", MŁODA GWARDIA SPORTU DEMOKRATYCZNEGO.
00:03:05:21Marszałek Michał Rola-Żymierski na trybunie - plan bliski.
00:03:08:04Dziewczęta ze sztandarami - trzy ujęcia.
00:03:12:20Łopoczące sztandary - plan bliski.
00:03:17:00Ulica, przechodzący pochód ze sztandarami, tłumy na chodniku - plan ogólny.
00:03:19:15Panorama z trybuny na defilujących.
00:03:28:04Byli więźniowie obozów koncentracyjnych w pochodzie.
00:03:33:07Publiczność na balkonie, uśmiechnięte dzieci.
00:03:34:06Fragment pochodu - ujęcie z góry.
00:03:39:00Publiczność na balkonie.
00:03:39:20Przejeżdża samochód z inwalidami wojennymi.
00:03:42:12Publiczność na dachu domu.
00:03:43:14PPS ze sztandarami.
00:03:46:07W otwartym oknie kobieta z małym dzieckiem i chłopiec.
00:03:47:14Sanitariuszki.
00:03:50:06Marszałek z dostojnikami na trybunie.
00:03:51:22Panorama w dół z balkonów na pochód.
00:03:56:22Tłumy na chodnikach.
00:04:03:19Przejeżdża samochód z dziećmi. Z boku widoczny napis: ROBOTNICZE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ DZIECI.
00:04:05:12Przejeżdża samochód z dziećmi.
00:04:07:03Przejeżdża samochód-rekwizyt BLOKU w trakcie budowy. Widoczni na samochodzie "budowniczowie" - ujęcie z góry.
00:04:08:16Publiczność na balkonach i dachu kamienicy - plan ogólny.
00:04:10:02Kowale na samochodzie.
00:04:12:19Przejeżdża samochód. Na nim warsztat tkacki i pracujący przy nim mężczyzna.
00:04:14:09Fragment dekoracji na samochodzie. Widoczny napis: PRODUKCJA [...] 23076000M.
00:04:15:19STOIMY NA STRAŻY NASZYCH GRANIC PIASTOWSKICH NA ODRZE NYSIE I BAŁTYKU.
00:04:17:06Przejeżdża udekorowany samochód.
00:04:18:16Tłumy wypełniają ulicę - plan ogólny.
00:04:23:08Las sztandarów - plan ogólny.
00:04:27:10Panorama po placu wypełnionym tłumami, sztandarami i transparentami.
00:04:36:07POZNAŃ. Tłumy na placu - plan ogólny.
00:04:40:15Front udekorowanego gmachu.
00:04:41:21Widok na tłumy zgromadzone na placu - ujęcie z góry.
00:04:43:02Gmach. Na każdej jego kondygnacji stoją ludzie. Panorama w dół gmachu na tłum na ulicy.
00:04:46:12Tłum na ulicy - ujęcie przez głowy wiwatujących.
00:04:48:22Front pochodu - plan pochodu.
00:04:50:07Fragment pochodu ze sztandarami i transparentami (kilka ujęć) - plan ogólny.
00:04:56:22Młodzi ludzie w pochodzie - ujęcie z przodu.
00:04:58:18Nadjeżdża udekorowany wóz. Widoczny napis na transparencie: CHŁOP I ROBOTNIK TO POTĘGA POLSKI LUDOWEJ.
00:05:02:13Fragment pochodu.
00:05:05:15Okręty i dźwigi w porcie.
00:05:09:10Publiczność zebrana na chodniku - panorama.
00:05:16:12Mężczyźni niosą sztandary.
00:05:19:00Tłum z transparentem POLSKA KLASA ROBOTNICZA ODBUDOWUJE POLSKIE WYBRZEŻE.
00:05:21:06Nad tłumem transparent z napisem PRZEZ GDAŃSK, GDYNIĘ, KOŁOBRZEG, SZCZECIN RUSZYMY NA MORZA ŚWIATA W SŁUŻBIE WIELKOŚCI POLSKI.
00:05:22:16Fragment pochodu.
00:05:24:01Przechodzi orkiestra.
00:05:25:00Pochód, młodzi marynarze.
00:05:28:22Dziewczęta niosą sztandary - kilka ujęć.
00:05:32:21Publiczność zgromadzona na chodniku bije brawo.
00:05:34:10Idą harcerze ze splecionymi rękami.
00:05:36:13Mała dziewczynka stoi na chodniku.
00:05:38:14Dziewczynka klaszcząca w rączki - zbliżenie.
00:05:39:20Idą harcerki ze splecionymi rękami.
00:05:42:20Pochód. Transparent z napisem: PLAN ZA I KWARTAŁ 1946 ZOSTAŁ WYKONANY W 138%.
00:05:50:16Tłum na placu przed Sukiennicami.
00:05:52:21Przemawia z trybuny obywatel Drobner - plan ogólny.
00:05:56:01Tłum, oklaskuje działacza PPS. Widoczne sztandary.
00:05:58:09Tłum koło Sukiennic, niezliczone tłumy na rynku - kilka ujęć z góry.
00:06:32:18KATOWICE. Głowy górników, w tle szyb górniczy.
00:06:34:20Front gmachu ozdobiony orłem i transparentem z napisem NIECH ŻYJE JEDNOŚĆ LUDU ŚLĄSKIEGO W WALCE O UTRWALENIE DEMOKRACJI.
00:06:37:08Niezliczone tłumy (ujęcie z góry) - panorama.
00:06:49:12Przemawia premier Osóbka-Morawski - dwa ujęcia.
00:06:53:10Panorama tłumu.
00:07:03:15Gomółka Wiesław. Panorama z przemawiającego na delegacje ze sztandarami.
00:07:12:00Tłumy zebrane przed frontem gmachu - ujęcie z przodu.
00:07:15:12Górnicy w pochodzie, mały chłopiec w stroju górniczym - kilka ujęć.
00:07:23:04Dostojnicy na trybunie.
00:07:24:22Pochód (kilka ujęć). Transparent z napisem: WOJEWÓDZKI DOM KULTURY W KATOWICACH. Dziewczęta w strojach ludowych, górnicy w kaskach.
00:07:47:18Górnicy pchający wózki z wydobytym węglem. Widoczny napis: "Wydobycie II kwartał 1945 66000 ton", "Kopalnia Katowice".
00:07:57:14Umundurowana publiczność bije brawo.
00:07:59:02Fragment pochodu, przejeżdżają samochody - trzy ujęcia.
00:08:16:00Przejeżdżający wóz - plan bliski.
hide tab
reader text

W dniu 1 Maja tego roku w Warszawie już od samego rana nieprzeliczone szeregi robotniczych organizacji stolicy podążały na plac Teatralny, ażeby wziąć masowy udział w tradycyjnych manifestacjach świata pracy.
150-tysięczny tłum wypełnił nie tylko plac, ale i wszystkie sąsiadujące z nim ulice.
Po wygłoszonych z balkonu Teatru Wielkiego przemówieniach przywódców robotniczych i przedstawicieli bratnich organizacji demokratycznych zgromadzeni rozwinęli się w potężny pochód, który przemaszerował przez miasto, defilując przed trybuną obok ruin Dworca Głównego.
Tegoroczny pochód pierwszomajowy w stolicy Polski był imponującą manifestacją jedności polskiej klasy robotniczej i braterskiego sojuszu inteligencji robotników i chłopów, a przede wszystkim obu stronnictw robotniczych PPR i PPS.
Nie mniej wspaniale święciła swoje robotnicze święto proletariacka Łódź.
Na plac Wolności ciągnął niemal przez cały dzień niekończący się pochód organizacji pracowniczych i młodzieży robotniczej.
Z trybuny pozdrawiał defilujących Naczelny Wódz Marszałek Rola-Żymierski, salutując proletariat łódzki otrzymaną od niego w darze żelazną buławą.
W pochodzie - podobnie jak i w stolicy - zwracali powszechną uwagę byli więźniowie hitlerowskich obozów koncentracyjnych, uczestniczący w manifestacji pod symbolicznymi pasiastymi sztandarami.
Wyległ również tego dnia na ulice robotniczy Poznań.
Jak nigdy chyba dotąd - uroczyście obchodził stary gród piastowski święto pierwszomajowe, manifestując na rzecz ludowej demokracji.
W Gdyni, gdzie robotnicy wybrzeża maszerowali ramię przy ramieniu z marynarzami, uroczystości majowe przybrały spontaniczny charakter święta polskiego morza.
Szczególnie radośnie obchodził dzień majowy stary Kraków. W braterskim związaniu ramion szły tu na czele szeregi robotniczej młodzieży i harcerstwa.
Morze głów ludzkich wypełniło rozległy Rynek. Do zgromadzonych przemówił między innymi znany działacz socjalistyczny, przedstawiciel PPS, Bolesław Drobner.
Dzień 1 Maja tego roku wykazał, że serce mas pracujących Krakowa należy do demokracji.
Wspaniale wypadły manifestacje na Śląsku.
W Katowicach, gdzie na wielkim zgromadzeniu kolejno przemawiali Premier Rządu Jedności Narodowej Edward Osóbka-Morawski i wicepremier Gomułka Wiesław, proletariat śląski demonstrował swoją żelazną wolę walki o utwierdzenie niezaprzeczalnych praw Polski do odzyskanych ziem zachodnich.
Tu święto majowe poza manifestacją na rzecz haseł demokracji, było wyrazem burzliwej radości ludu z powodu wywalczonej swobody narodowej i społecznej.
Śląsk znalazł poza tym jeszcze okazję do zademonstrowania ogromnego wkładu świata pracy w dzieło gospodarczej odbudowy kraju, budząc tą demonstracją głęboką wiarę narodu w przyszłą potęgę demokratycznej Rzeczypospolitej.
1 Maja - tradycyjny dzień robotniczego święta stał się w tym roku wyrazem związania wielkich idei społecznego wyzwolenia z patriotycznym oddaniem świata pracy dla wyzwolonej Ojczyzny.

hide tab