Za Wiarę i Ojczyznę

Za Wiarę i Ojczyznę
Loading the player ...
Polska
1938
Data premiery: 1938-06
Czas trwania:
0:11:17
Sygnatura: MF.275
opis filmu
O filmie

Reportaż filmowy z uroczystości sprowadzenia do kraju relikwii św. Andrzeja Boboli.

Osoba: Józef Haller (generał Wojska Polskiego), Adam Stefan Sapieha (arcybiskup metropolita krakowski), Edward Rydz-Śmigły (marszałek Polski), Eugeniusz Felicjan Kwiatkowski (minister skarbu, przemysłu i handlu), Tomasz Stefan Arciszewski (polityk, poseł na Sejm), Aleksander Kakowski (arcybiskup metropolita warszawski), Ludwik Maria Łubieński (hrabia), Ignacy Mościcki (prezydent Polski), August Hlond (arcybiskup), Warta (adiutant pułkownik), Stefan Starzyński (prezydent Warszawy), Julian Spitosław Kulski (wiceprezydent Warszawy), Zygmunt Słonimski (prezydent Warszawy), Maria Mościcka (pierwsza dama)
Czas akcji: 1938-06-11, 1938-06-12, 1938-06-13, 1938-06-17, 1938-06-18
Miejsce akcji: Czechowice-Dziedzice, Zebrzydowice, Oświęcim, Warszawa, Chybie, Kraków, Libiąż
Prawa: dzieło osierocone (dyspozytariusz Filmoteka Narodowa)
Format dźwięku: mono
Format klatki: 4:3
Kolor: czarno-biały
Język: pl
opis sekwencji
00:00:00:00Napis: „Za Wiarę i Ojczyznę”.
00:00:06:09Napis: „REPORTAŻ FILMOWY Z UROCZYSTOŚCI SPROWADZENIA do KRAJU RELIKWII Św. Andrzeja BOBOLI.”.
00:00:19:07Napis: „Produkcja P.A.T.”.
00:00:24:18Wizerunki św. Andrzeja Boboli.
00:00:40:09Srebrna trumna ze szczątkami św. Boboli.
00:00:49:12Stacja w Zebrzydowicach. Ozdobiona lokomotywa i flagi narodowe.
00:00:50:20Na stację w Zebrzydowicach wjeżdża czeski pociąg.
00:00:59:17Na peronie oczekują wierni oraz kompania honorowa złożona z kolejarzy.
00:01:05:14Trumna jest wynoszona z wagonu i przenoszona na plac przed kościołem.
00:01:38:13Msza święta na ołtarzu polowym w Zebrzydowicach. Zebrane tłumy wiernych.
00:02:05:01Stacja Chybie. Licznie zgromadzeni mieszkańcy na peronie podczas przejazdu pociągu.
00:02:10:12Stacja w Dziedzicach i tłumy wiernych. Wśród nich generał Haller.
00:02:21:14Generał Haller i oficer Związku Rezerwistów wraz z innymi osobami oczekują na wyniesienie trumny z wagonu.
00:02:24:08Księża niosący trumnę św. Boboli stoją na czele pochodu zmierzającego w kierunku ołtarza polowego ustawionego na rynku miejskim. Na budynku napisy: „L. Krzysztoforski ‒ WINA”, „L. Kułakowski ‒ artykuły spożywcze”.
00:02:50:03Księża modlą się przy trumnie świętego.
00:02:51:17Napis na sklepieniu ołtarza: „BÓG, HONOR, OJCZYZNA”.
00:03:01:02Księża święcą modlitewniki i dewocjonalia poprzez dotykanie nimi do trumny św. Boboli.
00:03:25:00Oświęcim. Mieszkańcy idący w procesji do kościoła.
00:04:25:09Libiąż. Ludzie zgromadzeni na stacji oddają hołd relikwii.
00:04:50:22Generał Haller wraz z tłumem wiernych przy platformie kolejowej.
00:05:06:13Panorama kościoła Mariackiego oraz mieszkańców zebranych na rynku w Krakowie.
00:05:21:17Pochód z trumną św. Boboli prowadzi metropolita Sapieha.
00:05:26:18Trumna ze szczątkami św. Andrzeja Boboli jest ustawiana na ołtarzu pod krzyżem.
00:05:44:10Metropolita Sapieha oraz inni księża podczas odprawiania mszy świętej.
00:05:51:19Kościół św. Serca Jezusowego w Krakowie.
00:06:10:17Tłumy uczestniczące w mszy świętej odbywającej się w kościele św. Serca Jezusowego w Krakowie.
00:06:23:2317.06.1938 roku. Aleje Jerozolimskie w Warszawie. Ciężarówka pełniąca funkcję olbrzymiego katafalku. W tle dom przy skrzyżowaniu Alei Jerozolimskich z ulicą Chałubińskiego (rozebrany ok. 1973 r.).
00:06:24:16Załadunek trumny na ciężarówkę. Widoczne tłumy księży, zabudowa ulicy pomiędzy Poznańską a Pankiewicza w stronę wschodnią.
00:06:31:02Na trybunie znajdują się m.in. marszałek Rydz-Śmigły, minister Kwiatkowski i Tomasz Arciszewski.
00:06:36:20Biskup Kakowski oraz inni duchowni idą na czele pochodu, który zmierza do katedry św. Jana. W stroju kawalera Zakonu Maltańskiego i w napoleońskim kapeluszu hrabia Łubieński. Weterani hallerczycy z dużą gromnicą.
00:06:51:1518.06.1938 roku. Tłum przy Kolumnie Zygmunta. Transparenty z napisami: „WOJEWÓDZTWO STANISŁAWOWSKIE", „WOJEWÓDZTWO LWOWSKIE", „WOJEWÓDZTWO TARNOPOLSKIE”, „PIELGRZYMKA [...] OBRZĄDKU RZY [...]". W tle kamienica Prażmowskich (Krakowskie Przedmieście 87).
00:07:02:20Prezydent Ignacy Mościcki w towarzystwie generałów dokonuje przeglądu oddziałów wojskowych zgromadzonych na placu Zamkowym.
00:07:14:22Ołtarz polowy. Biskup Kakowski wraz z innymi duchownymi.
00:07:21:04Prezydent Ignacy Mościcki.
00:07:46:04Prezydent stolicy Stefan Starzyński i inni przedstawiciele władz miasta zasiadają w pierwszych rzędach.
00:07:59:02Weterani wojenni z 1863 roku.
00:08:01:12Stefan Starzyński, Julian Kulski, Zygmunt Słonimski oraz inni przedstawiciele władz miasta.
00:08:10:19Ignacy Mościcki wraz żoną zajmują honorowe miejsca.
00:08:19:18Weterani wojenni z 1863 roku.
00:08:27:19Panorama placu Zamkowego, na którym zebrały się tłumy wiernych uczestniczących w ceremonii.
00:08:38:14Kondukt przemierza trasę z placu Zamkowego do kościoła Ojców Jezuitów przy ulicy Rakowieckiej 61. Tłum przy pomniku Mikołaja Kopernika przed Pałacem Staszica. Pochód idzie ulicą Krakowskie Przedmieście, w tle hotel Bristol i kamienica „Pod Mesalką". Plac Trzech Krzyży, kościół św. Aleksandra. Wdoczna reklama proszku do prania „RADION”. Słychać pieśń religijną „Boże, coś Polskę".
00:09:46:11Warszawiacy tłumnie zgromadzeni na ulicach miasta oddają cześć św. Andrzejowi Boboli. Pochód przemieszcza się obok hotelu Bristol, w tle oficyna Pałacu Namiestnikowskiego. Widać idącego w kondukcie kapłana prawosławnego.
00:10:23:08Kaplica w kościele Ojców Jezuitów, w której wystawiona zostaje trumna św. Andrzeja Boboli. Mieszkańcy Warszawy oddają cześć świętemu Boboli.
00:11:11:17Na tle rysunku ręki trzymającej krzyż ukazuje się napis: „Koniec”.
zwiń zakładkę
treść

Powitanie relikwii na stacji w Zebrzydowicach. Msza przed kościołem w Zebrzydowicach. Przystanek i msza w Dziedzicach. Przystanek i msza w Oświęcimiu. Postój w Libiążu. Uroczystości w Krakowie. Uroczystości w Warszawie.

zwiń zakładkę
komentarz

W okresie dwudziestolecia międzywojennego postać Andrzeja Boboli (1591–1657) – polskiego jezuity, faktycznego autora ślubów lwowskich króla Jana Kazimierza i męczennika zamordowanego przez Kozaków podczas powstania Chmielnickiego – była uwikłana w bieżącą politykę. W niektórych kręgach Bobolę traktowano jako „symbol misji Polski, jej narodowych i społecznych idei w walce z wywrotowemi i bezbożniczemi prądami ze Wschodu.” Do 1922 r. zmumifikowane ciało Boboli znajdowało się w kościele parafialnym w Połocku, skąd bolszewicy jako „osobliwość” (z racji doskonałego stanu zachowania) zabrali je do Moskwy. Dwa lata później na skutek starań papieża Piusa XI (poprzednio nuncjusza apostolskiego w Polsce) bolszewicy zezwolili na wywóz ciała do Rzymu. 27 kwietnia 1938 r. Pius XI kanonizował Andrzeja Bobolę. Zgodnie z wcześniejszymi planami w czerwcu 1938 r. ciało nowego świętego zostało sprowadzone do Polski. Uroczystości związane z przeniesieniem przekraczały wymiar obchodu religijnego, stając się także wielką manifestacją patriotyczną. Kierowana przez prowincjała jezuitów ks. Stanisława Sopucha delegacja przewiozła pociągiem zwłoki nowego świętego, przybywając 11 czerwca na graniczną stację kolejową w Zebrzydowicach. Wśród niezwykłych objawów kultu specjalnie przygotowany przez PKP pociąg (wagon kaplica i specjalna platforma) przewiózł relikwie przez Dziedzice, Oświęcim i Libiąż do Krakowa, gdzie 12–13 czerwca miały miejsce uroczystości z udziałem blisko 40 tysięcy wiernych; następnie pociąg przez Szczakową, Katowice, Piekary Śląskie i Ostrów Wielkopolski dotarł do Poznania, gdzie miał miejsce kolejny etap uroczystości. Wreszcie 17 czerwca 1938 r., po całodziennej podróży przez Jarocin, Ostrów, Kalisz, Sieradz i Łódź, pociąg ze srebrną trumną świętego przybył do stacji Warszawa Główna. W stołecznych uroczystościach wzięli udział wszyscy najwyżsi dostojnicy państwowi z parą prezydencką, Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych, marszałkami obu izb parlamentu i członkami rządu na czele. Kamery PAT towarzyszyły relikwiom św. Andrzeja Boboli w całej ich drodze po Polsce. Ostatecznie jednak do reportażu „Za Wiarę i Ojczyznę” weszła jedynie część materiałów – do uroczystości krakowskich i końcowe uroczystości warszawskie. Taki dobór scen nie powinien zaskakiwać. Niezależnie od tego, że sprowadzenie relikwii św. Andrzeja było wydarzeniem niezwykle istotnym ze społecznego punktu widzenia, dla redaktorów PAT istotna była możliwość pokazania przywódców państwa biorących przykładnie udział w uroczystościach kościelnych w duchu zgody narodowej, o którą zabiegał Obóz Zjednoczenia Narodowego. (KS)


W Warszawie przy trumnie szli także harcerze i członkowie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół", tzw. „Sokoli".

zwiń zakładkę
zwiń zakładkę