![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer.png)
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer_down.png)
Kapitan Łazowski wyrusza na front pierwszej wojny światowej. Po bitwie przegranej z siłami rosyjskimi, dostaje się do niewoli. Zawiłe koleje losów kapitana przeplatają się z historią jego żony i córki, które utraciwszy wszelką nadzieję, muszą poradzić sobie z tęsknotą i smutkiem.
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer.png)
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer_down.png)
Rok 1916, Kraków. Kapitan Łazowski, żegnany przez żonę i córkę, która darzy go ogromną, pełną egzaltacji miłością, wyrusza na front. Po morderczej walce z przeważającymi siłami rosyjskimi dostaje się do niewoli. Z syberyjskiej osady udaje mu się uciec dzięki pomocy zakochanej w nim Kseni. Po wielu przygodach, unikając wielokrotnie śmiertelnych niebezpieczeństw, trafia na Krym w towarzystwie poznanej w dramatycznych okolicznościach księżnej Turchanowej. Przez Rosję przetacza się szaleństwo rewolucji. Ukrywając się pod fałszywym rosyjskim nazwiskiem, Łazowski podejmuje pracę w fabryce amunicji. Wkrótce jednak, zdemaskowany przez sowieckiego komisarza Simonowa, ucieka ku granicom Polski. Po wielu dramatycznych przeżyciach, gdy przekracza linię frontu polsko-sowieckiego, ginie trafiony zbłąkaną kulą. W czasie gdy kapitan przebywał w dalekiej Rosji, jego żona, oficjalnie powiadomiona o śmierci męża, ponownie wychodzi za mąż. Zrozpaczona tą decyzją córka próbuje popełnić samobójstwo. Uratowana popada w apatię. Dopiero z chwilą gdy Łazowski umiera, czuje – jak napisano w przedwojennym programie do filmu – że blednie i rozprasza się wizja ojca. A tam, daleko wśród pól pokrytych niepokalaną bielą śniegów, ukryła się Mogiła Nieznanego Żołnierza... (GMG)
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer.png)
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer_down.png)
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer.png)
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer_down.png)
Wielki film realizowany przez reżysera Ordyńskiego podług rozgłośnej powieści Andrzeja Struga, dobiega już obecnie końca. Należy przyznać, że realizator obrazu miał przed sobą niesłychanie trudne zadanie do wykonania. W filmie tym akcja obrazu wybiega daleko poza dotychczasowe zamierzenia polskich realizatorów. W „Mogile Nieznanego Żołnierza" nie tylko są zobrazowane najtajniejsze przeżycia naszego społeczeństwa w chwili narodzin Polski Niepodległej, ale został również ukazany moment społeczny organizowania obrazu, dzięki któremu najbardziej trudne sceny [...] stwarzają absolutną iluzję rzeczywistości, czyniąc wrażenie wręcz wstrząsające na widzu. Jak wiadomo, terenem akcji tego filmu jest cała Polska. Jak w barwnym kalejdoskopie przed widzem przesuwają się: Warszawa, Kraków i jego okolice ze słynnym Kopcem Kościuszki, Lwów oraz najważniejsze miasta kresowe".
„Kino Dla Wszystkich", nr 51, s.19
Galopada akcji w tym filmie jest wprost oszałamiająca. Sceny masowe - rewolucji, walk, pochodów - stanowią tło dla przesubtelnej intrygi miłosnej, której Strug jest w Polsce najlepszym bodaj wyobrazicielem. Równocześnie do perfekcji została doprowadzona strona techniczna p. Ordyńskiego, który się zapowiada, jako jedna z pierwszych jaskółek wielkiej wiosny naszej kinematografii. Nie ulega wątpliwości, że „Mogiła Nieznanego Żołnierza", nad którą pracuje obecnie tylu świetnych znawców kina i statystów [...], będzie koroną polskiej wytwórczości w tym sezonie.
„Kino Dla Wszystkich", nr 51, s.19
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer.png)
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer_down.png)
Z powodu sporych ubytków we wszystkich zachowanych kopiach (polska kopia nitro, kopia francuska) taśmy zostały przed laty wtórnie przemontowane dla lepszego wyjaśnienia przebiegu akcji. W celu ustalenia właściwej kolejności, stwierdzenia oryginalności tablic bądź ich braku posłużono się spisem tablic z 1927 r. odnalezionym w amerykańskim archiwum przez krakowskich historyków filmu - Jerzego Maśnickiego i Kamila Stepana.
Film oryginalnie niemy jest tu prezentowany w oprawie muzycznej skomponowanej przez Rafała Rozmusa. Nagrania dokonano w siedzibie Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego w Zamościu z udziałem jej muzyków oraz Orkiestry Kameralnej Rafała Rozmusa pod dyrekcją kompozytora.
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer.png)
![](sites/all/themes/fncustom/images/tab_pointer_down.png)
![](http://repozytorium.fn.org.pl/sites/default/files/poster_thumb/mogila_plakat11.jpg)
![](sites/all/themes/fncustom/images/gallery_show.png)
Część zdjęć do filmu zrealizowano w Białymstoku. Rozpoznane obiekty to: Pałac Branickich, park Planty, rzeźba Herkulesa (dziedziniec Pałacu Branickich), dawna cerkiew przy ulicy Sienkiewicza, ulice Białegostoku, dawna Fabryka Nowika.
Opis przeprowadzonych działań restauratorskich.
Projekt restauratorski składał się z trzech głównych etapów: konserwacji manualnej taśm filmowych, digitalizacji i cyfrowej rekonstrukcji obrazu. Pierwszym krokiem było odnalezienie i wytypowanie nośników do stworzenia odrestaurowanej, bardziej kompletnej kopii filmu. Ze zbiorów Filmoteki Narodowej wytypowano trzy nośniki: taśmę nitro, dupnegatyw polski oraz francuski. Kopia nitro jest najwcześniejszym materiałem, jako jedyna ma oryginalny wiraż i zawiera fragmenty, które nie zachowały się na innych dupnegatywach. W dupnegatywie francuskim również zidentyfikowano materiały, których nie ma w polskich wersjach. Dupnegatyw pełnił rolę porównawczą. Wybrane taśmy filmowe zostały poddane konserwacji manualnej. Najbardziej żmudnym procesem było przygotowanie taśmy na podłożu nitro, charakteryzującej się ogromnymi zniszczeniami i ubytkami perforacji oraz znacznym skurczem. Wszystkie sklejki (przeważnie zakładkowe) zostały wymienione, reparacji poddano rozdarcia, podklejono i zrekonstruowano brzegi wraz z otworami perforacyjnymi. Dopiero tak przygotowany materiał mógł być zeskanowany (digitalizacja w rozdzielczości 2K, zachowująca dostępną informację o rozpiętości tonalnej i gęstościowej w formacie DPX). Następnie zdigitalizowany materiał został zmontowany w systemie nieliniowym. Ujęcie po ujęciu porównywano stan zachowania poszczególnych wersji, analizowano oryginalność zastanego montażu. Ponieważ celem projektu było stworzenie kopii w wersji jak najbliższej oryginałowi, pod kierunkiem prof. dr hab. Małgorzaty Hendrykowskiej przywrócono pierwotną kolejność ujęć, łącząc ze sobą wersję nitro z francuską, posiłkując się dupnegatywem polskim i wersją rekonstrukcji analogowej z 1995 r. Wytypowane w ten sposób klatki zostały poddane cyfrowej rekonstrukcji półautomatycznej i manualnemu retuszowi. Największe wyzwanie stanowiło ustabilizowanie obrazu, który w wyniku skurczu przesuwał się w mechanizmie skanera. Stabilizowano również poziom kontrastu i jasności filmu, który dawał wcześniej wrażenie wyraźnego migotania. Kolejną kwestią było usunięcie ciemnych śladów po starych sklejkach. Ponadto podczas cyfrowej obróbki usuwano zadeszczenia w stopniu podstawowym, pionowe zarysowania, zaś w najbardziej zniszczonych fragmentach retuszowano oderwane partie emulsji. W wyniku tego procesu pod względem estetycznym film wydawać się może materiałem archiwalnym, nie ma już jednak odwracających uwagę uszkodzeń i przeszkadzających w odbiorze niestabilności. Dzięki większej kompletności i przywróceniu kolejności ujęć oraz zrekonstruowaniu niezachowanych tablic, widz może w pełniejszy sposób zrozumieć przebieg akcji i cieszyć się dziełem zbliżonym do przedwojennego oryginału filmu „Mogiła Nieznanego Żołnierza”.