Przed sądem w Poznaniu

Po zamieszkach w Poznaniu, podczas których robotnicy dopominali się o zwrot niesłusznie obniżonych wynagrodzeń, komuniści błyskawicznie rozpowszechnili sugestię, jakoby zajścia zainicjowane zostały przez obcych agentów. Kto stał za skazanymi? – pytano podczas procesu, nie dopuszczając myśli o spontanicznym niezadowoleniu klasy pracującej: nic dziwnego, czerwcowe zamieszki były pierwszą na taką skalę manifestacją niezadowolenia z rządów „ludowej władzy”. Podawane w kronice informacje o popełnionych przez ludność przestępstwach kryminalnych i bestialskich morderstwach miały odwrócić uwagę od istoty problemu, zdusić w zarodku ewentualne dalsze próby konfrontacji z komunistycznym aparatem państwa, a przede wszystkim – nie dopuścić do podobnych sytuacji w przyszłości. „Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech będzie pewny, że mu tę rękę władza ludowa odetnie” – powiedział premier Józef Cyrankiewicz w przemówieniu komentującym dramatyczne wydarzenia. Media nie wspominały jednak, że na transparentach, jakie nieśli poznańscy robotnicy, widniały hasła „Wolne wybory!” czy „Precz z Ruskimi”; przemilczały też fakt, że przeciwko ludności cywilnej wyjechało na ulice ponad 400 czołgów i samochodów pancernych. Tragiczny bilans wydarzeń, w których zginęło 70 cywilów i kilku żołnierzy, budził wszak niejednoznaczne oceny, także na szczytach władzy. Zapewne m.in. dlatego wyroki w pokazowym procesie były stosunkowo łagodne, o czym informowała PKF w wydaniu 43/56. (MKC)