Plener

Polska sztuka współczesna w okresie PRL-u rozwijała się w dużej mierze w scenerii plenerów i sympozjów organizowanych pod państwowym mecenatem. Reportaż dokumentuje dwa tego rodzaju zloty, które miały miejsce w 1965 roku: plener rzeźbiarski w Szydłowcu oraz Międzynarodowe Spotkania Artystów, Naukowców i Teoretyków Sztuki w Osiekach.
Ta druga impreza, organizowana corocznie w latach 1963–1981, stała się jednym z najważniejszych wydarzeń w powojennej historii sztuki współczesnej w Polsce oraz przyczyniła się do rozwoju nowych tendencji awangardowych i sztuki konceptualnej. Kalendarium plenerów osieckich zawiera następujący opis trzeciej edycji pleneru w 1965 roku:
„Komitet organizacyjny III Pleneru, usiłując sprostać dobrym opiniom o dwóch poprzednich spotkaniach osieckich, podjął próbę połączenia »międzynarodowego« charakteru z naukowym profilem Osiek. Po raz pierwszy w wydanym w trzech językach Informatorze pojawił się znak graficzny Spotkań, którego autorem był Jerzy Fedorowicz.
Opinię Henryka Stażewskiego, uznającego plener koszaliński za »rodzaj kongresu poświęconego sztuce«, organizatorzy potraktowali serio, zapraszając na to Spotkanie teoretyków sztuki.
III Plener odbył się w Osiekach w terminie 28 sierpnia–17 września 1965 roku. Wzięło w nim udział 30 artystów, w tym Henryk Stażewski i Maria Ewa Łunkiewicz na prawach uczestników honorowych. Siedmiu krytyków i teoretyków sztuki zajmowało się w wykładach problemami sztuki i krytyki artystycznej. [...] Na terenie ośrodka, oprócz wystaw dydaktycznych przygotowanych przez Janusza i Marię Boguckich, eksponowane były wystawy indywidualne: Marii Antoszkiewicz, Ireneusza Pierzgalskiego i Stanisława Fijałkowskiego, Jana Chwałczyka i Wandy Gołkowskiej. Odbyła się także wystawa poplenerowa. Plenerowi towarzyszyła również wystawa retrospektywna darów osieckich. Artyści brali udział w spotkaniach z młodzieżą szkół średnich, nauczycielami i indywidualnymi turystami”.
Łukasz Mojsak

Cytat za: Ewa Kowalska, „Kalendarium plenerów osieckich 1963–1981”, [w:] „Awangarda w plenerze: Osieki i Łazy 1963-1981”, red. Ryszard Ziarkiewicz, Koszalin 2008.