Na własnej ziemi

Na własnej ziemi
Loading the player ...
Full title: Na własnej ziemi. Akt nadania ziemi osadnikom w Opolu
Release Date: 1947-03-26
Subject Categories: historia
overview
About the film

Ratusz w Opolu. Generał Zawadzki wręcza osiedleńcom dokumenty własności ziemi. Józef Szatkowski, repatriant ze Lwowa, w swoim nowym gospodarstwie. Jan Malinowski ze wsi Jordanów i jego nowe gospodarstwo. Akt nadania ziemi dla Jana Malinowskiego.

Director of Photography: Bogusław Lambach
Subject Number: 4
Person: Aleksander Zawadzki (generał Wojska Polskiego)
Event: nadanie własności ziemi chłopom
Time: 1947
Place: Opole
Rights: WFDIF
Sound: mono
Frame Size: 4:3
Sequence description
00:00:06:18Napis: "Na własnej ZIEMI", w tle akt nadania.
00:00:10:04Generał Zawadzki wręcza akty nadania.
00:00:29:22Rolnik trzyma akt nadania.
00:00:35:22Gospodarz wjeżdża furmanką do gospodarstwa.
00:00:59:09Gospodyni czyta akt nadania.
00:01:04:21Gospodarz ogląda zboże.
00:01:12:00Gospodarz podkręca wąsa.
00:01:20:07Gospodyni czyści krowy.
hide tab
reader text

W wielu miejscowościach na Ziemiach Odzyskanych miał miejsce doniosły akt państwowy. Oto scena z Opola. Generał Zawadzki wręcza osiedleńcom dokumenty własności ziemi. Jest to przełomowy moment w dziejach osadnictwa polskiego. Rolnik polski baz obawy o swą przyszłość gospodarzyć może na własnym zagonie.
Józef Szatkowski, repatriant ze Lwowa, był jednym z pierwszych osadników we wsi Grecz. Trud opłacił mu się sowicie. Dzisiaj odbudowane gospodarstwo stało się ostatecznie jego własnością.
Wzorowy gospodarz Jan Malinowski ze wsi Jordanów powraca do swej zagrody. Chłop polski na zachodzie zna wartość dokumentu własności. Cztery miliony dwieście osiemdziesiąt tysięcy Polaków osiedlonych na zachodzie stanowi gwarancję naszej granicy na Odrze i Nysie.

hide tab
comment

Duże znaczenie propagandowe miała uroczystość nadania aktów ziemi mieszkańcom Opola. Akty własności wręczał Aleksander Zawadzki – wówczas wojewoda śląsko-dąbrowski, późniejszy wicepremier. Podlegające jego jurysdykcji ziemie Opolszczyzny były obszarem niejednorodnym kulturowo. Obok Ślązaków żyli tam Niemcy zmuszani do wyjazdu za granicę. Transportami ze Wschodu docierali Polacy, którym, ze względu na brak miejsca, nie pozwolono osiedlić się w Gliwicach czy Bytomiu. W Opolu zastawali porzucone niemieckie mieszkania, a na wsiach gospodarstwa, z którymi nie wiedzieli, co zrobić. Nadanie własności z rąk władzy ludowej dla większości nie było wiarygodne, przez wiele późniejszych lat swoją obecność na Ziemiach Zachodnich traktowali tymczasowo, obawiając się, że zajęte tereny trzeba będzie kiedyś zwrócić. Nowo osiedlającym się długo towarzyszyła obawa o przyszłość. Zresztą sama władza też nie czuła się zbyt pewnie, nie spieszyła się bowiem z poważnymi inwestycjami. Przez wiele lat opierano się na sprzęcie, maszynach i budowlach poniemieckich, których szabrownicy nie zdążyli rozgrabić, a władze radzieckie wywieźć do ZSRR. Określenie "repatriant ze Lwowa" nie było trafne: nowi osadnicy byli po prostu wysiedleńcami ze swych rodzinnych terenów. (MKC)

hide tab