opis filmu
Powitanie delegacji polskiej z prezydentem Bierutem i Osóbką-Morawskim na Dworcu Białoruskim w Moskwie przez przedstawicieli rządu ZSRR.
Podpisanie paktu na Kremlu Stalin - Osóbka-Morawski. Przemówienie Stalina (nieme).
Rozmowy u przewodniczącego Rady Najwyższej ZSRR Kalinina, ze strony polskiej obecni: Bierut, Osóbka-Morawski.
Teatr Wielki w Moskwie, galowe przedstawienie "Eugeniusza Oniegina", obecni: Bierut, Osóbka-Morawski, Rola-Żymierski, Wanda Wasilewska.
Pożegnanie delegacji polskiej na Dworcu Białoruskim w Moskwie. Przemówienie Bieruta, przemówienie Osóbki-Morawskiego.
| 00:00:03:15 | Czołówka: "POLSKA KRONIKA FILMOWA 8/45". |
| 00:00:09:10 | Plansza z napisem: "PODPISANIE PAKTU O PRZYJAŹNI, WZAJEMNEJ POMOCY i POWOJENNEJ WSPÓŁPRACY MIĘDZY ZWIĄZKIEM RADZIECKIM i POLSKĄ". |
| 00:00:23:10 | Na dworcu w Moskwie flagi polskie i radzieckie. |
| 00:00:29:06 | Radziecka kompania honorowa. |
| 00:00:32:09 | Peronem idą generałowie radzieccy oraz przedstawiciele rządu ZSRR. |
| 00:00:36:06 | Rola-Żymierski wita się z przedstawicielami delegacji radzieckiej. |
| 00:00:44:13 | Zastępca komisarza ludowego Obrony Narodowej, Bułganin. |
| 00:00:49:10 | Szef sztabu Armii Czerwonej, Antonow. |
| 00:00:53:19 | Zastępca komisarza Mołotowa, Wyszyński. |
| 00:01:03:10 | Ambasador Polski w ZSRR, Modzelewski. |
| 00:01:13:06 | Pociąg z Polski wjeżdżający na peron. |
| 00:01:19:08 | Prezydent Bierut wita się z delegacją radziecką. |
| 00:01:27:01 | Premier Osóbka-Morawski wita się z przedstawicielami delegacji radzieckiej. |
| 00:01:40:12 | Orkiestra gra hymn polski i radziecki. |
| 00:02:37:15 | Przemarsz kompanii honorowej przed delegacjami obu państw. |
| 00:03:16:22 | Osóbka-Morawski podpisuje pakt. |
| 00:03:24:03 | Stalin podpisuje pakt. |
| 00:03:54:04 | Przy podpisaniu paktu byli obecni Bolesław Bierut, Michał Kalinin, Rola-Żymierski, Wanda Wasilewska oraz członkowie rządu ZSRR. |
| 00:04:09:15 | Stalin przemawia. |
| 00:04:30:13 | Przedstawiciele delegacji polskiej w loży honorowej Teatru Wielkiego na przedstawieniu opery "Eugeniusz Oniegin". |
| 00:04:43:14 | Zebrani na sali owacyjnie witają delegacje. |
| 00:04:50:08 | Orkiestra gra hymny państwowe. |
| 00:05:29:20 | Fragmenty opery "Eugeniusz Oniegin". |
| 00:06:10:16 | Prezydent i premier u Kalinina. |
| 00:06:48:20 | Przed Dworzec Białoruski zajeżdżają samochody. |
| 00:06:56:18 | Przedstawiciele delegacji polskiej udają się na dworzec. |
| 00:07:21:20 | Goście i gospodarze na dworcu. |
| 00:07:32:06 | Kompania honorowa oraz delegacje na peronie. |
| 00:07:52:00 | Orkiestra gra hymn polski i radziecki. |
| 00:08:39:20 | Delegacje przechodzą przed kompanią honorową. |
| 00:09:04:02 | Orkiestra gra, przemarsz kompanii honorowej. |
| 00:09:52:09 | Przemówienie Bolesława Bieruta w czasie pożegnania na dworcu kolejowym. |
| 00:11:56:01 | Przemówienie Osóbki-Morawskiego w czasie pożegnania na dworcu kolejowym. |
| 00:12:19:20 | Uściski dłoni, pożegnanie z korpusem dyplomatycznym. |
| 00:13:17:18 | Odjeżdżający pociąg z delegacją polską. |
| 00:13:41:00 | Plansza końcowa: "FILM WYKONANY PRZEZ: CENTRALNE STUDIO FILMÓW DOKUMENTALNYCH w MOSKWIE. WYMIANA ZAGRANICZNA WYTWÓRNI FILMOWEJ WOJSKA POLSKIEGO". |
tekst lektorski
19 kwietnia 1945 roku na Dworcu Białoruskim w Moskwie. Przedstawiciele władz radzieckich, ambasady polskiej w ZSRR, dyplomaci dziennikarze zagraniczni oczekują przyjazdu prezydenta Krajowej Rady Narodowej i premiera Rządu Tymczasowego Rzeczypospolitej.
Zastępca komisarza ludowego Obrony Narodowej generał Bułganin, szef sztabu Armii Czerwonej - generał Antonow, zastępca przebywającego w San Francisco komisarza Mołotowa - pan Wyszyński.
Generał Rola-Żymierski wyprzedził prezydenta i premiera, przybywając do Moskwy drogą powietrzną.
Ambasador Rzeczpospolitej w ZSRR, obywatel Modzelewski.
Korespondent londyńskiego "Times" [!], redaktor Parker.
Pociąg wiozący prezydenta i premiera przybywa na dworzec.
[Orkiestra wojskowa gra hymny: polski i radziecki].
21 kwietnia na Kremlu premier Rządu Tymczasowego Rzeczypospolitej, obywatel Osóbka-Morawski, oraz przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych Związku Radzieckiego marszałek Stalin, podpisali radziecko-polski pakt wzajemnej pomocy, przyjaźni i powojennej współpracy. Przy podpisaniu paktu byli obecni: prezydent Krajowej Rady Narodowej Bolesław Bierut, przewodniczący Rady Najwyższej ZSRR Michał Kalinin, naczelny dowódca Wojska Polskiego generał Rola-Żymierski, przewodnicząca Związku Patriotów Polskich w ZSRR Wanda Wasilewska oraz członkowie rządu ZSRR.
Po podpisaniu paktu marszałek Stalin wygłosił przemówienie, w którym między innymi powiedział: "Znaczenie niniejszego paktu polega na tym, że stwarza on realne [...] (brak tekstu) czują one, że układ ten stanowi gwarancję niezawisłości nowej, demokratycznej Polski. Gwarancję jej mocy, jej rozkwitu".
Z okazji podpisania paktu odbyło się w moskiewskim Teatrze Wielkim galowe przedstawienie opery "Eugeniusz Oniegin". Tłumnie zgromadzona publiczność owacyjnie witała pojawienie się w loży reprezentacyjnej najwyższych dostojników zaprzyjaźnionej ze Związkiem Radzieckim Polski.
[Orkiestra gra hymn polski i radziecki].
Dnia 24 kwietnia prezydent i premier odwiedzili przewodniczącego Rady Najwyższej Związku Radzieckiego Michała Kalinina. W dłuższej rozmowie poruszone zostały sprawy, związane z rozwojem przyjaznych stosunków sąsiedzkich między obydwoma państwami.
Tegoż dnia prezydent i premier udali się w drogę powrotną do Warszawy.
I znów, jak przy powitaniu na Dworcu Białoruskim, zgromadzili się najwybitniejsi przedstawiciele świata politycznego Moskwy.
Uroczysty charakter pożegnania podkreśla znaczenie, jakie dla pomyślnego rozwoju spraw europejskich ma podpisanie paktu radziecko-polskiego.
Udając się w drogę powrotną do kraju, prezydent i premier złożyli przed mikrofonem następujące oświadczenia: "Pragnąłbym, opuszczając mury waszej gościnnej stolicy, wyrazić szczere i głębokie uczucia wdzięczności wielkiemu wodzowi narodów Związku Republik Radzieckich, marszałkowi Stalinowi, przewodniczącemu Prezydium Rady Najwyższej Związku Republik Radzieckich panu Kalininowi, wszystkim członkom dostojnym Prezydium Rady Najwyższej ZSRR i wszystkim członkom rządu Związku Republik Radzieckich za to gorące, serdeczne przyjęcie, z jakim spotkaliśmy się tu, w Moskwie. Nasza przyjaźń, która rośnie i krzepnie, która utrwalona została nowym układem, będzie niewątpliwie nową erą w stosunkach między naszymi narodami. Będzie ona ponadto wielkim wkładem w ogólne dzieło pokoju i przyczyni się do wzmocnienia bloku i sojuszu wielkich narodów demokratycznych, sprzymierzonych w walce z ciemnymi siłami faszyzmu niemieckiego. Niech żyje wielki Związek Republik Radzieckich, niech żyje niezwyciężona Armia Czerwona, wyzwolicielka narodów uciśnionych, niech żyje wielki wódz Armii Czerwonej marszałek Stalin, niech żyje po wieki wieczyste przyjaźń między narodem polskim i narodem Związku Republik Radzieckich" - [powiedział Bierut].
"Pakt, który zawarliśmy jest tylko formalnym przypieczętowaniem tej zrodzonej przyjaźni i współpracy, która się dokonała i która krzepnie z każdym dniem. Niech żyje wieczna przyjaźń narodu polskiego z narodami Związku Radzieckiego! Niech żyje wielki Związek Radziecki!" - [powiedział Osóbka-Morawski].
Ostatni uścisk dłoni, za chwilę odjazd.
Przedstawiciele Korpusu Dyplomatycznego.
komentarz
Wizyta w Moskwie w sprawie podpisania paktu była tylko formalnością. Treść dokumentu była ustalona wcześniej i to jednostronnie – przez Stalina. Ani Bierut ani Osóbka-Morawski, pełniący swoją funkcję polityczną z nadania Moskwy, nie byli w stanie sprzeciwić się, lub na partnerskich warunkach układać się z Sowietami. Podpisanie przez Osóbkę-Morawskiego paktu „o wzajemnej przyjaźni, pomocy i powojennej współpracy” było faktycznym oddaniem Polski pod pełną kontrolę Stalina; ustalenia o polskiej suwerenności i nieingerowaniu w sprawy wewnętrzne były fikcją. Porozumienie zawarto na 20 lat przedłużając je w 1965 roku został o kolejne dwie dekady. Wygłoszone na Dworcu Białoruskim bałwochwalcze wobec Rosjan przemówienie Bieruta – faktycznej głowy państwa polskiego, mogło tylko przerażać. Podobnie jak nudny reportaż, zrobiony nie przez PKF, a przez filmowców radzieckich. (MKC)
