Hołd wojsk pancernych prochom Józefa Piłsudskiego

Jeszcze we wczesnym etapie budowy Kopca Józefa Piłsudskiego na Sowińcu w Krakowie zapoczątkowano tradycję, zgodnie z którą przybywające grupy, poza udziałem we wznoszeniu kopca, przywoziły ziemię z pobojowisk i mogił żołnierskich, tak obficie rozsianych po polskiej ziemi. Tradycję zapoczątkowało złożenie 6 sierpnia 1935 r. urn z ziemią z 37 pobojowisk po walkach Legionów Polskich. Gdy w marcu 1936 r. w Krakowie otwarto wystawę urn z Kopca, znalazło się na niej ponad 2300 urn, puszek i woreczków z różnych stron Polski i świata. Niezależnie od wartości sentymentalnej, wiele urn było małymi dziełami sztuki. Kopiec został ukończony w czerwcu 1937 r., ale urny zwożono nadal aż do wybuchu wojny. Tradycję wznowiono w latach 90., kiedy to na Kopiec zaczęto przywozić ziemię z pobojowisk II wojny światowej. Znaczną część urn składały delegacje poszczególnych jednostek wojskowych, przywożące ziemie z miejsc swoich walk w latach 1914–21.
Reportaż Tadeusza Kallwejta opowiada o wizycie delegacji wszystkich istniejących wówczas jednostek broni pancernych, która miała miejsce w listopadzie 1937 r. Inicjatorami tzw. zjazdu gwiaździstego byli wywodzący się z I Brygady Legionów gen. Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński, ówczesny dowódca Broni Pancernych M.S.Wojsk., oraz korpus oficerski 2 batalionu pancernego z Żurawicy koło Przemyśla. Tradycje tej jednostki nawiązywały do II Batalionu 1 Pułku Czołgów i walki tego batalionu podczas wojny 1920 r. uznawano za „dziedzictwo bojowe” strzelców pancernych z Żurawicy; była to więc jednostka posiadająca duże tradycje bojowe. W wojsku, w którym wiele było jednostek o bardzo długiej i pięknej tradycji, nowo powstałe wojska pancerne – dopiero tworzące swój „esprit de corps” – kształtowały swoją tożsamość także takimi środkami, jak wspólna wizyta delegacji w Krypcie Srebrnych Dzwonów i na Sowińcu.
PAT od dekady posiadał monopol na relacjonowanie uroczystości państwowych i wykonywanie zdjęć „na terenach państwowych”, ale w dziedzinie reportażu aktualnego istniała nadal pewna nisza dla producentów prywatnych. W tej właśnie niszy plasuje się film zrealizowany przez Tadeusza Kallwejta dla prywatnej firmy Witolda Babijczuka. W nieco dłuższym i mniej sztywnym od produkcji PAT filmie realizator stosuje pewne środki artystyczne, które, choć skromne, odróżniają tę produkcję od typowych materiałów PAT. (KS)